De energietransitie biedt kansen, maar stelt ook eisen aan het elektriciteitsnet. Steeds meer MKB-bedrijven willen duurzamer ondernemen en hun energieverbruik optimaliseren. Om te begrijpen wat netcongestie inhoudt en welke invloed het kan hebben op jouw onderneming, bespreken we de verschillende fases van congestiemanagement. Dit helpt jou om inzicht te krijgen in hoe het elektriciteitsnet wordt beheerd en wat je kan doen als congestiemanagement in jouw regio aan de orde is.
Wat is Netcongestie?
Netcongestie ontstaat wanneer het elektriciteitsnet in een bepaalde regio het extra gebruik of opwekking niet aankan. Hierdoor kan het net ‘vol’ raken, en kunnen nieuwe klanten soms niet worden aangesloten of bestaande klanten niet meer capaciteit krijgen. Voor MKB-bedrijven met een groeiende elektriciteitsvraag of eigen energieopwekking is dit een belangrijk aspect om rekening mee te houden.
Wat is Congestiemanagement?
Omdat de versterking van het elektriciteitsnet tijd kost, kijken netbeheerders zoals Stedin, Enexis en Alliander eerst of congestiemanagement kan worden ingezet om bestaande capaciteit optimaal te benutten. Congestiemanagement biedt een tijdelijke oplossing om de beschikbare capaciteit beter te verdelen tussen verbruikers en producenten van elektriciteit. Bedrijven die deelnemen, krijgen een vergoeding voor de flexibiliteit in hun energiegebruik en -opwekking. Voor bedrijven die flexibel met hun energie kunnen omgaan, kan dit een interessante optie zijn.
De Fases van Congestiemanagement
Congestiemanagement bestaat uit meerdere fases, afhankelijk van hoe zwaar het elektriciteitsnet belast is. Elke fase geeft aan in welke mate er maatregelen nodig zijn om het gebruik van het net te reguleren.
Fase 0: Geen Netcongestie
In fase 0 is er geen sprake van netcongestie, en is congestiemanagement niet nodig. Dit betekent dat de bestaande aansluitingen kunnen worden uitgebreid en dat er nieuwe klanten kunnen worden aangesloten zonder dat er beperkingen gelden. Voor MKB-bedrijven in een fase-0-gebied biedt dit de zekerheid dat hun huidige en toekomstige capaciteitsbehoefte op het net kan worden aangesloten.
Fase 1: Vrijwillige Deelname aan Congestiemanagement
Wanneer het elektriciteitsnet drukker begint te worden, kan de netbeheerder fase 1 inroepen en bedrijven oproepen om vrijwillig deel te nemen aan congestiemanagement. Deze fase, die meestal plaatsvindt tijdens een congestieonderzoek, onderzoekt of de vraag en het aanbod in een gebied flexibel genoeg zijn om zonder aanpassingen in het netwerk toch te voldoen.
In deze fase bepaalt jouw bedrijf zelf of je wil deelnemen en hoeveel flexibel vermogen je kan bieden. Dit kan financieel aantrekkelijk zijn en geeft jou controle over de voorwaarden van deelname, zoals de omvang van jouw flexibel vermogen en de prijs die je vraagt voor deze flexibiliteit. Dit biedt kansen voor bedrijven die proactief willen bijdragen aan een efficiënter elektriciteitsnet. Lees hier <link next Blog 3> hoe je als MKB-bedrijf kunt bijdrage aan netcongestie in Fase 1.
Fase 2a: Verplichte Deelname voor Bepaalde Klanten
Wanneer de vrijwillige deelname onvoldoende flexibiliteit oplevert, kan de netbeheerder besluiten om over te gaan naar fase 2a. In deze fase worden bedrijven die voldoen aan bepaalde criteria verplicht om mee te doen aan congestiemanagement. Dit helpt om storingen te voorkomen en de leveringszekerheid te waarborgen.
In deze fase kunnen bedrijven zelf een bod indienen voor de prijs waartegen zij bereid zijn hun verbruik aan te passen. De netbeheerder beoordeelt het bod en legt, indien goedgekeurd, de afspraken vast in een contract. Hierin wordt bepaald hoeveel flexibel vermogen je aanbiedt en onder welke voorwaarden. Deelname in deze fase is geregeld volgens vaste regels, zoals opgenomen in de Netcode Elektriciteit. Lees hier <link next blog 4> de verdieping op Fase 2a.
Fase 2b: Gereguleerde Prijzen voor Flexibel Vermogen
In Fase 2b van congestiemanagement worden de prijzen voor flexibel vermogen gereguleerd, omdat de marktprijzen voor het aanbieden van dit vermogen onredelijk hoog zijn geworden. Door wettelijk vastgestelde vergoedingen toe te passen, kan congestiemanagement efficiënt blijven functioneren zonder dat de kosten onbetaalbaar worden voor de netbeheerder. Bedrijven met een aansluiting vanaf 1 MW in congestiegebieden worden verplicht om flexibel vermogen aan te bieden tegen de vastgestelde tarieven. Deelname verloopt via een Congestie Service Provider (CSP), die biedingen plaatst op platforms zoals GOPACS voor dagelijkse ‘redispatch’-biedingen. Deze fase zorgt voor voorspelbare inkomsten, maar vereist striktere samenwerking en minder flexibiliteit in het bepalen van prijzen. Fase 2b helpt de energietransitie te ondersteunen door congestiemanagement betaalbaar en duurzaam te houden. Lees hier <link next blog 5> de verdieping op Fase 2b.
Wat Betekent Dit voor Jouw Bedrijf?
Voor MKB-bedrijven biedt congestiemanagement zowel uitdagingen als kansen. Enerzijds kan netcongestie beperkingen opleveren voor nieuwe aansluitingen of uitbreiding van de capaciteit, wat invloed kan hebben op jouw groeiambities. Anderzijds kan congestiemanagement ook een financiële kans zijn als je flexibel bent met jouw energiegebruik.
Congestiemanagement kan vooral interessant zijn voor bedrijven die hun energievraag en -aanbod flexibel kunnen aanpassen. Bijvoorbeeld bedrijven met grote machines die buiten piekuren kunnen worden ingezet of bedrijven met eigen opwekking die tijdelijk hun teruglevering kunnen verlagen.
Wil je weten hoe je congestiemanagement kunt inzetten of wat de mogelijkheden zijn voor jouw bedrijf? Neem contact op met het team van SolarForce. Wij helpen je graag om te verkennen hoe congestiemanagement je kan ondersteunen in jouw ambities voor duurzame groei.